A :  กรมส่งเสริมสหกรณ์เริ่มจัดระดับมาตรฐานสหกรณ์ขึ้นครั้งแรกในปี พ.ศ. 2545 โดยเจตนารมณ์ในการจัดระดับมาตรฐานสหกรณ์ครั้งแรกเพื่อใช้วัดประสิทธิภาพ
  ในการทำงานของเจ้าหน้าที่ส่งเสริมสหกรณ์  และเพื่อให้เจ้าหน้าที่ส่งเสริมสหกรณ์มีเป้าหมายในการส่งเสริมและพัฒนาสหกรณ์ที่ชัดเจน และเป็นการประเมินผล
  การบริหารจัดการของสหกรณ์เบื้องต้น โดยไม่ได้มีเจตนาที่ใช้วัดความเป็นมาตรฐานของสหกรณ์  และต่อมาในปี พ.ศ. 2556 กรมส่งเสริมสหกรณ์ได้ใช้
  การจัดมาตรฐานเพื่อวัดประสิทธิภาพการส่งเสริมสหกรณ์ของเจ้าหน้าที่ส่งเสริมสหกรณ์ และใช้วัดผลการดำเนินงานของสหกรณ์ควบคู่กัน 

  วัตถุประสงค์ของการจัดระดับมาตรฐานสหกรณ์
   เพื่อประเมินศักยภาพในการดำเนินงานของสหกรณ์แต่ละแห่งว่ามีจุดอ่อนจุดแข็งอย่างไร มีศักยภาพที่จะอำนวยบริการประโยชน์แก่สมาชิกซึ่งเป็นเจ้าของสหกรณ์
       ได้ดีเพียงใด  มีความสามารถในการบริหารจัดการมากน้อยเพียงใด
   เพื่อจัดระดับสหกรณ์แต่ละประเภทตามหลักเกณฑ์ที่กำหนด

  ประโยชน์ของการจัดระดับมาตรฐานสหกรณ์
   สหกรณ์ได้ทราบถึงสถานะและผลการดำเนินงานของตนในภาพรวมเบื้องต้น เนื่องจากตัวชี้วัดระดับมาตรฐานสหกรณ์เป็นเกณฑ์เบื้องต้นทั่วไปที่สหกรณ์
       สามารถดำเนินงานให้ผ่านได้โดยยึดหลักการและวิธีการสหกรณ์ ซึ่งสอดคล้องอย่างยิ่งกับปรัชญาเศรษฐกิจพอเพียง
   สหกรณ์สามารถกำหนดแนวทางการดำเนินงาน หรือแนวทางการพัฒนาให้ผ่านมาตรฐานในแต่ละระดับได้ เช่น หากสหกรณ์ตกมาตรฐานข้อใด
       ก็ต้องวิเคราะห์หาสาเหตุและแก้ไขปรับปรุงให้ผ่านเกณฑ์มาตรฐานข้อนั้น ๆ หากสหกรณ์ผ่านมาตรฐานในระดับดี ก็ควรพิจารณาหาแนวทาง
       ที่จะยกระดับการผ่านมาตรฐานสหกรณ์ให้เป็นระดับดีมากหรือดีเลิศ
   สหกรณ์ได้รับสิทธิบางประการที่กรมส่งเสริมสหกรณ์กำหนด เช่น การพิจารณาขอกู้เงินกองทุนพัฒนาสหกรณ์ การพิจารณาคัดเลือกเข้าร่วมโครงการต่าง ๆ
       ของกรมส่งเสริมสหกรณ์ เป็นต้น

  เกณฑ์ที่ 1 ผลการดำเนินงานในรอบสองปีบัญชีย้อนหลัง สหกรณ์มีผลการดำเนินงานไม่ขาดทุน เว้นแต่ปีใดมีอุทกภัยหรือภัยธรรมชาติจนเกิดความเสียหายต่อสมาชิก
  และสหกรณ์โดยรวม ให้ตัดปีนั้นออก  (ประเมินผลการดำเนินงานในข้อ 1 - ข้อ 3 ประเมินกระบวนการจัดการในข้อ 4 - ข้อ 8)

  เกณฑ์ที่ 2 ผลการดำเนินงานในรอบสองปีบัญชีย้อนหลังไม่มีการกระทำอันถือได้ว่าทุจริตต่อสหกรณ์ (ประเมินผลการดำเนินงานในข้อ 9 - ข้อ 10
  ประเมินกระบวนการจัดการในข้อ 11 - ข้อ 86)

  เกณฑ์ที่  3 ผลการดำเนินงานในรอบปีบัญชีสุดท้าย สหกรณ์จัดทำงบการเงินแล้วเสร็จและส่งให้ผู้สอบบัญชีตรวจสอบแล้วนำเสนอเพื่ออนุมัติในที่ประชุมใหญ่
  ของสหกรณ์ภายในหนึ่งร้อยห้าสิบวัน นับแต่วันสิ้นปีทางบัญชี (ประเมินผลการดำเนินงานในข้อ 87 - ข้อ 90 ประเมินกระบวนการจัดการในข้อ 91 - ข้อ 95)

  เกณฑ์ที่ 4 ผลการดำเนินงานในรอบปีบัญชีสุดท้าย สหกรณ์ต้องมีสมาชิกไม่น้อยกว่าร้อยละ 60 ของสมาชิกทั้งหมด ร่วมทำธุรกิจกับสหกรณ์ 
  (ประเมินผลการดำเนินงานในข้อ 96 - ข้อ 103 ประเมินกระบวนการจัดการในข้อ 104 - ข้อ 108)

  เกณฑ์ที่ 5 ต้องจัดจ้างเจ้าหน้าที่สหกรณ์ปฏิบัติงานประจำรับผิดชอบดำเนินการและธุรกิจของสหกรณ์ หากไม่มีการจัดจ้างต้องมีบุคคลอื่น เช่น กรรมการ
  สมาชิกที่ได้รับมอบหมายให้ปฏิบัติหน้าที่ประจำ (ประเมินผลการดำเนินงานในข้อ 109 - ข้อ 112 ประเมินกระบวนการจัดการในข้อ 113 - ข้อ 117)

  เกณฑ์ที่ 6 ผลการดำเนินงานในรอบสอบปีบัญชีย้อนหลัง สหกรณ์ต้องมีการจัดสรรกำไรสุทธิ และจ่ายเงินทุนสวัสดิการสมาชิก หรือทุนสาธารณะประโยชน์
  อย่างน้อยหนึ่งครั้ง (ประเมินผลการดำเนินงานใน ข้อ 118 - ข้อ 124 ประเมินกระบวนการจัดการในข้อ 125 - ข้อ 131)

  เกณฑ์ที่ 7 ผลการดำเนินงานในรอบปีบัญชีสุดท้าย สหกรณ์ต้องไม่กระทำการอันใดเป็นการฝ่าฝืนกฎหมาย ระเบียบ คำสั่งของนายทะเบียนสหกรณ์ 
  (ประเมินผลการดำเนินงานในข้อ 132 - ข้อ 133 ประเมินกระบวนการจัดการในข้อ 134 - ข้อ 137)

  การกำหนดระดับมาตรฐานสหกรณ์ แบ่งออกเป็น 4 ระดับ คือ
  1. ระดับมาตรฐานดีเลิศ (A) ผลการประเมินตั้งแต่ 96 คะแนน ขึ้นไป
  2. ระดับมาตรฐานดีมาก (B) ผลการประเมินตั้งแต่ 86-95.99 คะแนน
  3. ระดับมาตรฐานดี (C) ผลการประเมินตั้งแต่ 76-85.99 คะแนน
  4. ระดับไม่ผ่านมาตรฐาน (F) ผลการประเมินต่ำกว่า 76 คะแนน

    มีผลการดำเนินงานมาแล้วไม่น้อยกว่า 5 ปี
    ต้องมีข้อมูลย้อนหลัง (งบการเงิน) เพื่อการตรวจสอบไม่น้อยกว่า 3 ปี
    ถ้าเป็นสหกรณ์และกลุ่มเกษตรกรที่เคยได้รับพระราชทานโล่รางวัลดีเด่นแห่งชาติมาแล้ว จะต้องไม่น้อยกว่า 5 ปี นับจากปีที่ได้รับรางวัล
        จึงมีสิทธิ์เข้ารับการคัดเลือกได้  เช่น ได้รับพระราชทานโล่รางวัลดีเด่นแห่งชาติปี 2557 ต้องปี 2563 จึงส่งเข้ามาร่วมคัดเลือกใหม่ได้
    ต้องเป็นสหกรณ์และกลุ่มเกษตรกรที่ผ่านระดับได้มาตรฐานของกรมส่งเสริมสหกรณ์ในปีล่าสุดก่อนเข้ารับการคัดเลือก
    ในปีล่าสุดก่อนเข้ารับการคัดเลือกสหกรณ์ต้องไม่มีข้อบกพร่อง และไม่มีข้อสังเกตของผู้สอบบัญชี

  1. การให้คะแนนการคัดเลือกสหกรณ์ดีเด่นแห่งชาติ กำหนดคะแนนเต็มไว้ 1,000 คะแนน แบ่งออกเป็น 5 หมวดดังนี้
      (1) ความคิดริเริ่ม 100 คะแนน
      (2) ความสามารถในการบริหารและการจัดการสหกรณ์ 350 คะแนน
      (3) บทบาทและการมีส่วนร่วมของสมาชิกต่อสหกรณ์ 250 คะแนน
      (4) ความมั่นคงและฐานะทางเศรษฐกิจของสหกรณ์ 150 คะแนน
      (5) การทำกิจกรรมด้านสาธารณประโยชน์และการอนุรักษ์ทรัพยากรธรรมชาติ 150 คะแนน 

  2. การประเมินสหกรณ์ที่เข้ารับการคัดเลือก จะใช้วิธีการให้คะแนนเพื่อจัดลำดับคะแนนจากมากไปหาน้อย โดยคัดเลือกสหกรณ์แต่ละประเภท
      ที่ได้คะแนนรวมมากที่สุด ซึ่งสหกรณ์จะต้องได้คะแนนในแต่ละหมวดตามข้อ 1 ไม่น้อยกว่าร้อยละ 60 และมีคะแนนรวมทุกหมวดไม่น้อยกว่าร้อยละ 80

      วิธีการพิจารณาให้คะแนน  ประเมินข้อมูลสหกรณ์ที่เข้ารับการคัดเลือกจากแบบกรอกข้อมูลและเอกสารประกอบ
      โดยพิจารณาให้คะแนนแต่ละข้อในหมวดการคัดเลือก ทั้ง 5 หมวด ดังนี้

       หมวดที่ 1 ความติดริเริ่ม 100 คะแนน
                       การนำเสนอโครงการ/กิจกรรม ในหมวดที่ 1 ความคิดริเริ่ม ต้องนำเสนอให้ครบ 3 โครงการ/กิจกรรม และเป็นโครงการ/กิจกรรมที่ดำเนินการอยู่
                       ในรอบ 3 ปี บัญชีย้อนหลัง และดำเนินการอยู่ในปัจจุบัน รวมทั้งมีผลการดำเนินงานที่เกิดขึ้นจากโครงการแล้ว

                        การพิจารณาการให้คะแนน แบ่งออกเป็น 2 ส่วน คือ 
                        ส่วนที่ 1 ลักษณะโครงการ/กิจกรรม คะแนนเต็ม 25 คะแนน
                        ส่วนที่ 2 คุณภาพของโครงการ/กิจกรรม คะแนนเต็ม 75 คะแนน

       หมวดที่ 2 ความสามารถในการบริหารและการจัดการของสหกรณ์ 350 คะแนน
                        2.1 ความสามารถในการบริหารงาน  คะแนนเต็ม 160 คะแนน
                        2.2 ความสามารถในการจัดการสหกรณ์ คะแนนเต็ม 140 คะแนน
                        2.3 การควบคุมภายใน คะแนนเต็ม 50 คะแนน

       หมวดที่ 3 บทบาทและการมีส่วนร่วมของสมาชิกต่อสหกรณ์ 250 คะแนน
                       3.1 ความรู้ความเข้าใจในสิทธิ หน้าที่ และความรับผิดชอบของสมาชิก และคณะกรรมการดำเนินการ คะแนนเต็ม 100 คะแนน
                       3.2 การมีส่วนร่วมของสมาชิกในธุรกิจหรือกิจกรรมของสหกรณ์ คะแนนเต็ม 150 คะแนน

       หมวดที่  4 ความมั่นคงและฐานะทางเศรษฐกิจของสหกรณ์  150 คะแนน
                        4.1 ค่าการเปลี่ยนแปลงของอัตราส่วนทุนสำรองต่อสินทรัพย์  (เท่า) 20 คะแนน
                        4.2 ค่าการเปลี่ยนแปลงของอัตราการเติบโตทุนของสหกรณ์  (%) 20 คะแนน
                        4.3 ค่าการเปลี่ยนแปลงของอัตราผลตอบแทนต่อส่วนของทุน  (%) 20 คะแนน
                        4.4 ค่าการเปลี่ยนแปลงของอัตราผลตอบแทนต่อสินทรัพย์  (%) 20 คะแนน
                        4.5 ค่าการเปลี่ยนแปลงของอัตราส่วนทุนหมุนเวียน  (เท่า) 20 คะแนน
                        4.6 ค่าการเปลี่ยนแปลงของอัตราลูกหนี้เงินกู้ระยะสั้นที่ชำระหนี้ได้ตามกำหนด  (%)  20 คะแนน
                        4.7 ค่าการเปลี่ยนแปลงของอัตราส่วนหนี้สินต่อทุน  (เท่า) 15 คะแนน
                        4.8 ค่าการเปลี่ยนแปลงของอัตราการเติบโตของหนี้  (%) 15 คะแนน

       หมวดที่  5 การทำกิจกรรมด้านสาธารณประโยชน์และการอนุรักษ์ทรัพยากรธรรมชาติ   150 คะแนน
                        5.1 การทำกิจกรรมสาธารณประโยชน์  คะแนนเต็ม 115 คะแนน  แบ่งออกเป็น 2 กิจกรรม คือ
                              5.1.1 กิจกรรมสาธารณประโยชน์ (ให้แก่บุคคลภายในสหกรณ์) ในด้านการจัดสวัสดิการให้แก่สมาชิกสหกรณ์/ครอบครัวสมาชิก
                                       กรรมการสหกรณ์ และพนักงานสหกรณ์ คะแนนเต็มจำนวน 75 คะแนน
                              5.1.2 กิจกรรมด้านสาธารณประโยชน์ เพื่อสังคมและชุมชน (ให้แก่บุคคล/ชุมชนภายนอก) คะแนนเต็มจำนวน 40 คะแนน
                        5.2 กิจกรรมด้านการอนุรักษ์ธรรมชาติและสิ่งแวดล้อม  คะแนนเต็มจำนวน 35 คะแนน

  A :  หากมีการเตรียมความพร้อมในกลุ่มชุมชนมาก่อนไม่ว่าจะเป็นกลุ่มเตรียมการ (เครดิตยูเนี่ยน)  หรือกลุ่มออมทรัพย์ในชุมชนโดยได้รับคำแนะนำและได้รับความรู้
  ในเรื่องการรวมคน รวมหุ้น รวมทุนจากเจ้าหน้าที่ของชุมนุมสหกรณ์เครดิตยูเนี่ยนแห่งประเทศไทย จำกัด จนมีความพร้อมและมีความสมัครใจที่จะจดทะเบียน
  เป็นนิติบุคคลประเภทสหกรณ์เครดิตยูเนี่ยน ให้ติดต่อหน่วยงานในพื้นที่ที่ต้องการจะขอจดทะเบียนจัดตั้งสหกรณ์ 
  (สำนักงานสหกรณ์จังหวัด สำนักงานส่งเสริมสหกรณ์กรุงเทพมหานคร พื้นที่ 1 หรือ พื้นที่ 2)

  A :  ภายใต้พระราชบัญญัติสหกรณ์ พ.ศ.2542 และที่แก้ไขเพิ่มเติม สหกรณ์สามารถซื้อหุ้นของธนาคารได้ ดังนี้
         มาตรา 62 (3) ซื้อหลักทรัพย์ของรัฐบาลหรือรัฐวิสาหกิจ : ดังนั้น สหกรณ์สามารถซื้อหุ้นของธนาคารของรัฐหรือรัฐวิสาหกิจได้ทุกธนาคาร  ได้แก่ ธนาคารกรุงไทย
ธนาคารออมสิน ธนาคารอาคารสงเคราะห์ ธนาคารเพื่อการเกษตรและสหกรณ์การเกษตร ธนาคารเพื่อการส่งออกและนำเข้าแห่งประเทศไทย
ธนาคารพัฒนาวิสาหกิจขนาดกลางและขนาดย่อมแห่งประเทศไทย และธนาคารอิสลามแห่งประเทศไทย
         มาตรา 62 (4) ซื้อหุ้นของธนาคารที่มีวัตถุประสงค์เพื่อให้ความช่วยเหลือทางการเงินแก่สหกรณ์ : การซื้อหุ้นของธนาคารพาณิชย์ จะต้องพิจารณากฎหมาย
จัดตั้งธนาคารหรือหนังสือบริคณห์สนธิ ว่ามีวัตถุประสงค์เพื่อให้ความช่วยเหลือทางการเงินแก่สหกรณ์หรือไม่  ซึ่งปัจจุบันธนาคารพาณิชย์ทุกธนาคารมีวัตถุประสงค์
ในการดำเนินธุรกิจกับบุคคลธรรมาดาหรือนิติบุคคลทั่วไป ไม่มีข้อจำกัดหรือข้อยกเว้นใดกับสหกรณ์ ดังนั้น หากเป็นไปตามเงื่อนไขข้างต้น
สหกรณ์จึงสามารถซื้อหุ้นของธนาคารพาณิชย์ได้ ตามมาตรา 62 (4) 
        มาตรา 62 (6) ซื้อหุ้นของสถาบันที่ประกอบธุรกิจอันทำให้เกิดความสะดวกหรือส่งเสริมความเจริญแก่กิจการของสหกรณ์โดยได้รับความเห็นชอบ
จากนายทะเบียนสหกรณ์ หากธนาคารดังกล่าวไม่เข้าข่ายตามมาตรา 62 (3) และ (4) ให้ขอความเห็นชอบจากนายทะเบียนสหกรณ์

  A :  บุคคลซึ่งมิใช่สมาชิกสหกรณ์แท็กซี่ จะเช่าหรือใช้รถแท็กซี่ของสหกรณ์ใด  จะต้องมี 
         ใบอนุญาตขับรถยนต์สาธารณะซึ่งยังไม่สิ้นอายุ หรือใบอนุญาตเป็นผู้ขับรถตามกฎหมาย ว่าด้วยการขนส่งทางบกที่ใช้แทนกันได้ ซึ่งยังไม่สิ้นอายุ
         บัตรประจำตัวคนขับ
         บัตรอนุญาตให้ขับรถแท็กซี่ของสหกรณ์นั้น